Recent woonde ik een gecombineerde netwerkbijeenkomst van Software~VOC en SaaS~Cloud Netwerk met het thema “ICT 2010 – 2020 en de visie hierop van Microsoft, Google en Gartner” bij waar vele ICT-professionals aanwezig waren die zich wilden laten voorlichten over de betekenis van SaaS, PaaS en Cloud computing voor hun (toekomstige) bedrijfsvoering.
Ik bespreek graag een aantal interessante zaken met u.
Erik de Muinck Keizer, Country Manager Enterprise Benelux van Google ziet kansen in een trend die door Gartners analysten wordt beschreven als “consumerization” van IT. Volgens hem hebben steeds meer gebruikers thuis betere hardware en software ter beschikking dan op de werkvloer. Dit heeft ook gevolgen voor de (on)tevredenheid van die zelfde consumenten als het gaat om het gebruik van hardware en software in de ondernemingen. Een bijzonder hoog aantal bedrijven loopt aanzienlijk achter met betrekking tot vernieuwingen op het gebied van IT door de terughoudende opstelling en (volgens mij terechte) bezorgdheid over de beveiliging en privacy van de SaaS en Cloud applicaties maar eveneens door de hoge licentiekosten van de nieuwe IaaS (Infrastructure as a Service) producten.
Terwijl de meeste consumenten het fascinerend vinden om thuis zelf dingen te ontdekken en te experimenteren met verschillende Cloud applicaties (zoals twitter, LinkedIN en Facebook) en de meeste van hun een e-mail account hebben die online draait en/of gebruik maken van andere vergelijkbare cloud tools (denk aan Google Apps), vindt het merendeel van Chief Information Officers (CIO’s) dat in de industrie de tijd nog niet rijp genoeg is om (grootschalig en/of volledig) over te gaan op gebruik van cloud applicaties.
Erik probeerde de menigte op een andere gedachte te brengen door een aantal vooraanstaande bedrijven als voorbeeld te gebruiken die in de afgelopen twee jaar de moed hebben gehad om anders te kijken en te denken ten opzichte van de thans toch nog een groot aantal conservatieve en minder innoverende bedrijven, maar vooral ook bedrijven die een stap hebben durven wagen richting de SaaS en Cloud computing. Zo heeft Google Benelux elf duizend medewerkers van de alliantie KLM en Air France gemigreerd naar Apps Premiere Edition waaronder begrepen Gmail met onder meer 25 GB aan data opslag per gebruiker en een vertaaltool voor e-mails met 42 talen.
Verder benadrukte Erik dat het zetten van deze stap gelukt is mede dankzij de lage licentiekosten per gebruiker (€ 40,- per gebruiker per jaar), waarvoor de volledige applicatieset van Google aangeschaft kan worden. Voor deze applicaties rekent Google verder geen kosten en in de prijs zijn ook updates en upgrades van de bestaande applicaties begrepen. Bovendien worden daar continu nieuwe applicaties aan toegevoegd. Onderhoud aan de applicaties vindt plaats bij Google en dat resulteert ook in een behoorlijke besparing volgens Erik en als gevolg hiervan is de downtime aanzienlijk lager dan bij bestaande IaaS applicaties het geval is. Verder speelt in Google’s voordeel het feit dat medewerkers zonder training en begeleiding de applicaties kunnen gebruiken hetgeen bij IaaS applicaties vaak niet het geval is. Dit is vooral te danken aan het eerder aangehaalde consumerization van IT en de bekendheid die de geïmplementeerde applicaties onder de gebruikers genieten.
Gartner’s analyst Jeffrey Mann benadrukte aansluitend op de presentatie van Google dat “radicale besparingen te realiseren zijn door gebruik te maken van het cloudmodel.” Ook de samenwerking tussen de werknemers levert tijdsvoordelen op door bijvoorbeeld gebruik van de live documenten (zoals bijvoorbeeld thans reeds mogelijk is in Google Docs app). Een ander voordeel voor bedrijven die cloud computing hebben omarmd is dat zij profiteren van de continu innovatie van de Cloud applicaties en daarnaast ook onderhoudskosten besparen.
Jeffrey was echter ook kritisch ten opzichte van de huidige cloud computing-ontwikkelingen en schetste een aantal “Doomsday”-scenarios die ervoor kunnen zorgen dat cloud computing, in ieder geval voorlopig, geen belangrijke rol gaat spelen. Daaronder noemde hij de strikte controle en slechte voorziening van de onderliggende infrastructuur door telecommunicatiebedrijven en ISP’s, beperkte toegang tot de informatie en slechte bereikbaarheid van SaaS providers, privacy, inmenging van overheden, en vertrouwenscrisis.
De analyse van Jeffrey gaf in een kort tijdsbestek een helder beeld van de voordelen maar ook enkele nadelen die voor ingebruikneming van de Cloud applicaties in aanmerking genomen moeten worden.
Strijd tussen de van origine IaaS leveranciers (zoals Microsoft, Apple, IBM, Cisco, Novell, SAP e.a.) en Google maar ook onderling is losgebarsten en zal de komende tien jaar, volgens Jeffrey, in de Cloud uitgevochten worden. De winnaar zal mijns inziens in ieder geval de beste mix tussen de prijs, kwaliteit en gebruikerservaring (lees: gebruikerstevredenheid) van de betreffende applicatie(-set) moeten bieden. Daarnaast speelt het vertrouwen ten aanzien van beveiliging, privacy en compliance – wellicht de grootste bezwaren tegen het gebruik van Cloud applicaties thans – een belangrijke rol in het al dan niet “opgaan” van bedrijfsapplicaties in de Cloud.
De behoefte voor het in gebruik nemen van de SaaS applicaties zal per organisatie variëren en elke organisatie zal aan de hand van ondermeer hiervoor genoemde factoren zelf een keuze moeten maken of ze wel of niet voor de Cloud computing gaan kiezen. Voor organisaties die maatwerk applicaties nodig hebben en waarbij de applicatieintegratie van vitaal belang is en als een substantieel onderdeel van de bedrijfsprocessen wordt beschouwd lijkt het vooralsnog niet dat deze keuze op Cloud computing gaat vallen. De bestaande Cloud applicaties kunnen immers (voorlopig) niet in deze specifieke en verscheidene behoefte voorzien, mede dankzij de zwaar overbelaste onderliggende infrastructuur (internet). Bijkomend nadeel en niet te verwaarlozen effect van Cloud computing is de schade die deze aan het milieu veroorzaakt. Een gemiddeld bezoek aan een website zorgt voor 0,2 gram CO2-uitstoot per seconde. Indien bedrijven massaal overgaan op Cloud computing dan zorgt dit ook voor extra milieuvervuiling. Iets wat we voor de toekomstige generaties zeker mee moeten nemen in de afweging voor Cloud computing.