“70% van alle veranderingstrajecten mislukt.” Het is de meest gequote zin op het gebied van verandermanagement. Maar zijn dat soort stellingen wel echt waar?
Het artikel dat laatst op Managementsite.nl te lezen was (o.b.v. de Boonstra-norm) pleit voor het kritisch kijken naar bronvermeldingen. Want die 70% is gebaseerd op een onderzoek bij 93 verschillende organisaties, vooral in de overheids- en non-profit-sector. Deze uitkomsten zijn niet per definitie te generaliseren. Het artikel dat vandaag verscheen op Oplossingsgerichtmanagement.nl haalt vanuit dezelfde strekking een ander onderzoek aan en nuanceert het begrip ‘mislukking’ door het begrip ‘succesratio’s’ verder te verdiepen.
Wanneer ik kijk naar de manier waarop de quotes te pas en te onpas worden gebruikt, valt me op dat het wetenschappelijk kader uit het oog wordt verloren. In de wetenschap (en natuurlijk ook de journalistiek) is het normaal dat je je bronnen checkt: waar komt het artikel vandaan, wat is de kwaliteit van het publicatiemedium (het blad, de uitgever, peer-to-peer-beoordeling etc.). In het bedrijfsleven worden te vaak wetenschappelijke onderzoeksresultaten gegeneraliseerd naar een heel ander werkterrein en worden ze ingezet om managementbeslissingen te vergemakkelijken. De meest eenvoudige methode om te bekijken hoe je de onderzoeksresultaten kunt inzetten en hoe je de vraag “is de uitkomst ook waar voor mijn situatie?” te beantwoorden, is het lezen van de limitations- ofwel ‘beperkingen’-paragraaf uit het onderzoek(sartikel).
De inhoudelijke analyse laat zien dat definitiekwesties in de wetenschap nogal uiteen kunnen lopen. Wat is succes en wat is mislukking? Juist bij verandertrajecten en IT-vernieuwingsprojecten is het belangrijk goed te kijken naar wat er werkelijk aan de hand is, wat het probleem is. De juiste diagnose stellen en het werkelijke probleem oplossen: daar draait het om. Slechts wanneer je je veranderdoelstelling en veranderstrategie formuleert op basis van een gedegen diagnose en vervolgens na afloop meet op basis van die doelstelling, kun je spreken van een zuivere succesratio. Een grootschalig en eenduidig uitgevoerd onderzoek in meerdere branches zou meer duidelijkheid geven over de werkelijke succesratio’s. En wat daar dan de uitkomst van is… Misschien is de uitkomst dan wel zoiets als: 80% van de mislukte verandertrajecten (en dat is dan weer “70%” van alle verandertrajecten) veroorzaakt wordt door menselijk gedrag, zoals Cozijnsen, Van Dun en Klimman beweerden, maar ik vermoed dat daar ook héél iets anders uit zou komen.
Ik zou graag meewerken aan een ècht goed onderzoek rondom verandermanagement & IT!