In een eerdere Blog en nader uitgewerkt in een uitgebreider artikel in het blad Computerrecht, nr. 1 januari 2011, “Hoe hard is de NEN-norm” heb ik stil gestaan bij de rechtskracht van NEN-norm 7510 voor de zorg.
Afgezien van de inhoud van deze norm heb ik de formele vraag aan de orde gesteld of deze norm wel een bindend karakter kan hebben in de zin van een algemeen verbindend voorschrift. Mijn conclusie was dat zolang hier geen wettelijke grondslag voor te vinden was, dit niet het geval zou kunnen zijn. Die zienswijze is recentelijk bevestigd door Het Gerechtshof Den Haag, zij het dat het hier een beveiligingsvoorschrift betreft in de bouwsector.
Naast het feit dat wettelijke norm- eisen mijns inziens altijd via een democratisch proces van wetgeving tot stand dienen te komen, zeker als hier bij het niet voldoen aan die (wettelijke) norm sancties aan worden verbonden, speelt er nog een belangrijk ander punt waarom NEN normen nooit een status als algemeen verbindend voorschrift zouden mogen krijgen maar slecht als hulpmiddel mogen worden gebruikt ter invulling van wettelijke eisen.
Dat punt is het feit dat de norm niet vrij beschikbaar is en dat op twee manieren voor die norm moet worden betaald. Het Nederlands Normalisatie Instituut stelt de normen op met behulp van experts uit de sector. Deze experts mogen hun bijdrage leveren onder de betaling van een zeker geldbedrag ter ondersteuning van de kosten van het NNI. Zij krijgen dus niet betaald voor hun werk maar moeten hier juist voor betalen, niet direct een voorwaarde voor onpartijdig advies. De redenering is dat er een onpartijdige NNI secretaris is en dat belanghebbenden deelnemen in de commissie en daarmee een afspiegeling vormen van betrokken partijen.
Daarnaast is het zo dat als het NNI met behulp van die experts een norm voor de sector heeft vastgelegd, deze norm slechts verkrijgbaar is bij het NNI ter betaling van een zeker geldbedrag, voor Norm 7510 is dat € 44,20.
Een reden temeer dat die norm dus moet worden gezien als een hulpmiddel dat in een winkel(NNI) moet worden gekocht, handig om er bij te hebben en zeker nuttig als handleiding voor de sector bij bepaling van beleid en maatregelen maar zeker niet als verbindend voorschrift voor een sector.
Gelukkig hanteren wij in Nederland nog altijd het principe dat wetgeving en daar op gebaseerde normen vrij beschikbaar moeten zijn en voor iedereen toegankelijk…
Hoewel, men weet maar nooit bij een kabinet met draconische bezuinigingsdrang…