Werk aan de winkel voor de aanbestedende diensten en kansen voor ondernemers.
Objectiviteit
De 1 april jl. ingegane Aanbestedingswet 2012 legt nadrukkelijker dan ooit een motiveringsplicht neer bij de aanbestedende diensten voor de keuzes die zij maken bij hun inkooptrajecten. Met name de klassieke principes en dan met name objectiviteit, proportionaliteit en transparantie worden meer handen en voeten gegeven.
Zo bepaalt artikel 1.4 lid 2 uit de wet dat de aanbestedende dienst zijn keuze voor de ondernemer of ondernemers die worden toegelaten tot de aanbestedingsprocedure op basis van objectieve criteria moet bepalen.
Deze bepaling betekent allereerst dat een aanbestedende dienst dus vooraf moet bepalen op welke gronden (slechts) een of meer leveranciers worden uitgenodigd. En die gronden moeten proportioneel zijn.
Proportionaliteit
Tegelijk met de aanbestedingswet is de Gids proportionaliteitsgids van kracht geworden. Daarin wordt een scala van selectie-, maar ook gunningscriteria genoemd die vermoed worden disproportioneel te zijn. Afwijking hiervan mag, maar kan niet zonder motivering. Maar ook criteria waarvan niet vermoed wordt dat ze disproportioneel zijn, moeten gemotiveerd worden.
Transparantie
Deze motivering hoeft niet direct in de uitnodiging tot inschrijving te worden opgenomen maar de aanbestedende dienst zal wel op eerste verzoek van een ondernemer de motivering moeten verstrekken.
In het geval van de Europese aanbestedingsprocedure is dat nog niet zo’n heikel punt. Deze bepaling heeft echter wel een grote impact voor de aanbestedende diensten die relatief veel aanbestedingen onder de drempel uitvoeren en daarbij gebruik maken van de enkelvoudige of meervoudige onderhandse/ nationale aanbestedingsprocedure.
Wat betekent dit nu in de praktijk?
Als de aanbestedende dienst een beperkt aantal ondernemers uitnodigt om een offerte uit te brengen, dan zal de aanbestedende dienst dus op verzoek van een derde (niet uitgenodigde) partij in staat moeten zijn aan te geven op basis van welke objectieve criteria die aanbestedende dienst tot de selectie van die uitgenodigde ondernemers is gekomen.
Een goede voorbereiding van de aanbesteding waarbij de keuzes die in het kader van een aanbestedingsprocedure worden gemaakt, geautoriseerd worden vastgelegd, kan hierbij helpen.